Alles over reiniging en onderhoud van je espresso machine

Het reinigen en onderhouden van je espressomachine is noodzakelijk maar zeker niet het leukste onderdeel van thuisbarista zijn. Dat is precies de reden waarom dit vaak een keer wordt overgeslagen of zelfs helemaal niet wordt gedaan. Zonde! Niet alleen voor de hygiëne en levensduur van je espresso machine maar ook voor de smaak van je koffie.

Wanneer de levensduur van je espressomachine en hygiëne dus niet voldoende motivatie is, dan is de smaak van je koffie dat zeker. Zo beïnvloed de kalk in het water de smaak van je koffie, maar heb je ook al eens het filterbakje uit je filterdrager gehaald? Al die koffieresten beïnvloeden de smaak van jouw volgende espresso.

Om het makkelijk te maken hebben we het onderhoud van je espresso machine opgedeeld in 4 categorieën zodat je heel eenvoudig een onderhoudsplanning kunt maken!

1. Dagelijks: Portafilter, zetgroep en stoompijpje
2. Wekelijks: Portafilter onderhoud en zetgroep ‘backflushen’ zonder reinigingsmiddel
3. Elk kwartaal: Waterfilter vervangen en zetgroep reinigen met reinigingsmiddel
4. Jaarlijks: Espresso machine ontkalken

1. Dagelijkse reiniging espressomachine

Je geniet elke dag van de lekkerste koffie uit je espresso machine. Na elke espresso is het handig om even snel drie stappen te doorlopen zodat je espressomachine weer klaar staat voor de volgende.

1. Portafilter uitkloppen en reinigen
2. Zetgroep borstelen
3. Stoompijpje en/of werkplek reinigen

Benodigdheden dagelijkse reiniging

Voor de dagelijkse reiniging van je espressomachine heb je niet veel nodig, maar de volgende tools zijn handig:

• Een uitklopbak of uitkloplade
• barista doekjes set
• Groepenborstel

In onze barista doekjes set ontvang je twee doekjes van elke kleur: blauwgrijs, bruin en wit. Elk heeft een eigen taak, zo kun je heel eenvoudig je espresso machine hygiënisch schoon houden.

Zwart – Voor all-round gebruik om je werkblad en espresso machine schoon en droog te houden.
Bruin – Voor koffieresten in je filterbakje en je espresso machine na het zetten van een espresso.
Grijs–  Voor het schoonmaken van jouw stoompijpje na het opschuimen van je melk.

Portafilter uitkloppen en reinigen

Nadat je de perfecte shot espresso hebt gezet, zit er een mooie gebruikte koffie puck in je portafilter. Vervolgens tik je simpelweg de koffie puck in je portafilter uit op de rubberen afklopbar van je uitklopbak of uitkloplade. Je tikken hoeven niet overdreven hard te zijn één of twee stevige tikken moet voldoende zijn om de gebruikte koffie in de uitklopbak te krijgen. Lees hier meer over uitklopbakken en lades.

Na het uitkloppen blijven er altijd nog koffie restanten over in de portafilter zoals in de onderstaande foto te zien. Om dit schoon te maken gebruik je het bruine barista doekje, hiermee haal je de achtergebleven koffie uit je filterbakje.

Vervolgens plaats je de portafilter terug in de espresso machine om deze even kort door te spoelen, laat hier dus wat water door lopen zodat de laatste koffieresten er uit worden gespoeld.

Zetgroep borstelen

Na het zetten van een espresso blijven er koffieresten achter op je filter en in de rand van je zetgroep, met de zetgroepborstel maak je de rubberen ring schoon in de zetgroep. Laat ook je machine kort doorspoelen om eventuele koffieresten door te spoelen. Veeg deze daarna af met het bruine barista doekje.

Stoompijpje en/of werkplek reinigen

Je hebt niet voor niets een espresso machine met een stoompijpje, deze gebruik je natuurlijk om je melk op te schuimen voor een lekkere cappuccino. Na het gebruiken van de stoompijp blijven er altijd melkresten achter. Het spreekt voor zich dat dit niet hygiënisch is, daarnaast kan de melk je stoompijpje verstoppen.

Het reinigen van je stoompijp na gebruik is een kleine moeite:

1. Zet na gebruik nogmaals even de stoom aan om alle melkrestanten in je stoompijpje te verwijderen
2. Veeg met een vochtig barista doekje het stoompijpje af

In dit geval gebruik je het grijze barista doekje. Het witte doekje gebruik je dus alleen voor de reiniging van je stoompijpje om te voorkomen dat melkresten elders in je machine terecht komen.

De opvangbak is natuurlijk vanzelfsprekend een onderdeel die je moet leegmaken wanneer deze vol zit.
Het is handig om deze dan af en toe gelijk even schoon te maken en de eventuele opgedroogde koffieresten te verwijderen. Gebruik hiervoor zeep, warm water en een zachte doek, geen schuurspons om krassen te voorkomen.

Dagelijks kun je ons blauwgrijze barista doekje gebruiken om eventuele spetters en ander vuil van je espresso machine te vegen. Zo behoudt je altijd een stralend schone espresso machine.

2. Wekelijks onderhoud espressomachine

Ondanks dat je dagelijk je portafilter even doorspoelt is het belangrijk om deze welke week nog even extra aandacht te geven.

Daarnaast is het belangrijk om de zetgroep van je espressomachine regelmatig van binnen te reigingen, dit wordt ‘backflushen’ of ‘blindfilteren’genoemd. Je gebruikt hiervoor een blindfilter. Let op: backflushen is niet bij iedere espresso machine mogelijk dus check altijd even de handleiding van je espresso machine, onderstaand leggen we uit wat voor jouw espresso machine belangrijk is.

Voor deze wekelijkse schoonmaak heb je het volgende nodig, een blauwgrijs barista doekje, een blindfilter, een zetgroepborstel en reinigingstabletten of Cafiza.

Portafilter onderhoud

Zorg er voor dat je één keer in week je portafilter even goed schoon maakt. Dat wil zeggen verwijder het filterbakje en maak deze in zijn geheel schoon met warm water en wat zeep. Maak ook de binnenkant van van je portafilter schoon met warm water, je kunt hiervoor ook de zetgroepborstel gebruiken om de binnenkant van je portafilter schoon te borstelen. Gebruik het blauwgrijze barista doekje om alles weer droog en schoon te poetsen.

Zetgroep ‘backflushen’

De zetgroep van je espresso machine schoonmaken is voor een deel afhankelijk van welke espresso machine je gebruikt. Onderstaand zullen we dit proces voor de DeLonghi, Sage/Solis en espressomachines met een e61 zetgroep toelichten zodat jij voor jouw espresso machine weet wat je moet doen.

3. Kwartaal onderhoud espressomachine

Het is belangrijk om in elke espresso machine gebruik te maken van een waterfilter, kalk zal niet alleen de levensduur van je espresso machine verkorten maar ook de smaak van je koffie beïnvloeden. Het gebruik van een waterfilter is makkelijk, goedkoop en bespaard je een hoop problemen.

Daarnaast is het handig om elk kwartaal de zetgroep écht grondig van binnenuit te reinigen. Hiervoor gebruik je het ‘backflush’ proces echter gebruik je in dit geval ook een reinigingstablet of Cafiza afhankelijk van je machine. Dit doe je niet altijd omdat het niet goed is om je machine zo vaak te ontvetten.

Onderstaand leggen we je uit hoe je dit kan doen.

Waterfilter vervangen

Je vervangt je water filter elke 2 a 3 maanden afhankelijk van de hardheid van het water.
Er zijn twee opties wat betreft waterfilters, beide opties zijn van het merk ICEPURE (nu ALAPURE) die waterfilters van de hoogste kwaliteit leveren en als enige beschikken over vier certificaten.

Het waterfilter zakje is voor iedere espresso machine met waterreservoir geschikt. Gebruik is heel eenvoudig, haal het waterfilter zakje uit de verpakking en spoel deze onder de kraan schoon, plaats deze in een gevulde watertank, na 8 uur heeft het zakje zijn werk gedaan. Het is daarom slim om deze in de avond te vervangen zodat je in de ochtend gelijk kunt genieten van je koffie.

Voor espresso machines die voorzien zijn aan een aanzuigslang in het waterreservoir hebben we ook een universele waterfilter. Dit kan het geval zijn bij espresso machines van de volgende merken: Expobar, VBM, ECM, Isomac, Vibiemme, Bezzera, Rocket, Giotto, BFC, La Nuova Era, etc. Checken of deze in jouw espresso machine past? De hoogte is 10cm, doorsnede 4cm en de doorsnede van de slangaansluiting is 6mm. Ook het gebruik van deze waterfilter is relatief simpel, verbindt de waterfilter aan de watertoevoer slang van je van je espresso machine, vul het waterreservoir met water, dompel het waterfilter onder en zet de machine even aan om het water aan te zuigen. Wacht ongeveer een half uur zodat het waterfilter zich kan verzadigen. Let op! Niet geschikt voor Delonghi, Sage en Solis espresso machines.

Bestel nu

Bestel nu

Zetgroep ‘backflushen’ met reinigingsmiddel

Zoals aangegeven is niet noodzakelijk om iedere keer te ‘backflushen’ met reinigingsmiddel, echter is dit eens in de 2/3 maanden goed om te doen om je zetgroep écht grondig te reinigen. In feite gebruik je hetzelfde proces als bij het wekelijkse backflushen alleen voeg je hier een reinigingstablet of Cafiza aan toe afhankelijk van je espresso machine. Onderstaand zullen we deze uiteenzetten voor Sage/ Solis en E61 espresso machines (De’Longhi maakt geen gebruik van ‘backflushen’).

Bestel nu

Bestel nu

4. Jaarlijks onderhoud espressomachine

Wanneer je waterfilters goed gebruikt wordt al veel kalkaanslag voorkomen, daardoor is het niet noodzakelijk je espresso machine vaker dan één keer per jaar te ontkalken.

Voor De’Longhi, Sage en Solis espresso machines zijn kalkdeeltjes in je waterreservoir een goede indicator om deze een keer te ontkalken. Gebruik hiervoor geen azijn omdat dit te agressief kan zijn voor sommige onderdelen van je espresso machine. Je espresso machine heeft mogelijk een specifiek ontkalkingsprogramma dus lees hiervoor de handleiding. In het algemeen geldt dat je het waterreservoir van je espressomachine vult tot de max. Hier voeg je de ontkalker aan toe, vervolgens laat je de espresso machine lopen tot het reservoir helemaal leeg is. Spoel daarna nogmaals door met water zonder ontkalker.

Wanneer je een E61 zetgroep machine bezit is het ontkalken afhankelijk van het type boiler. Er zijn drie soorten, een enkele boiler, een enkele boiler met warmtewisselaar (HX, Heat Exchanger) of een dubbele boiler. Bij een enkele boiler hoef je alleen deze boiler te ontkalken. Bij een boiler met warmtewisselaar moet je zowel het koffie gedeelte als het thee/stoom deel ontkalken. Bij de dubbele boiler ontkalk je beide boilers. Hoe je jouw model specifiek moet ontkalken vindt je in de handleiding van je espressomachine, ben je deze kwijt? Dan kun je hem hier altijd nog online inzien.

Conclusie

Met de bovenstaande onderhoudsplanning zorg je er voor dat je van sporadisch onderhoud naar gestructureerd en goed espresso machine onderhoud gaat, zo gaat deze nog lang mee en kun je blijven genieten van de lekkerste koffie.

Een goede espresso zetten hoeft niet ingewikkeld te zijn. Bij barista-essentials helpen we jou als thuisbarista’s naar de volgende stap door informatie toegankelijk en simpel te maken en je te inspireren met de beste tools en accessoires die je gaan helpen om de volgende stap te nemen.

Mocht je nog op zoek zijn naar barista tools voor reiniging en onderhouden van je machine? Dan ben je bij ons aan het juiste adres. Wij hebben alles wat je nodig hebt voor de reiniging en het onderhouden van je espresso machine. Als je nog vragen hebt, laat het dan vooral weten. We zijn altijd goed te bereiken en bereid je op weg te helpen.

Een goede espresso thuis?
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang onze gratis thuisbarista handleiding!
Alles wat je nodig hebt om thuis een lekkere espresso te zetten